Fruit uit eigen tuin

Fruit uit eigen tuin: lekker en gezond!

Niets is heerlijker dan verse vruchten te kunnen plukken uit de eigen tuin! Lekker, vers, sappig en zonder pesticiden, fruit in alle smaken en geuren, het is eenvoudiger dan je denkt. De meeste mensen denken meteen aan appel-, peren- of andere fruitbomen, maar er is ook een heel scala aan kleinfruit dat erg makkelijk te kweken en bijzonder lekker is. Enkele vierkante meters kunnen voor een hele zomer lang fruitplezier zorgen. Wie nu plant, kan deze zomer al volop genieten.

Aardbeien (Fragaria) uit eigen tuin zijn bijna altijd een stuk zoeter en sappiger dan aardbeien uit de winkel. Ze zijn verkrijgbaar in een aantal soorten. Elsanta is een van de bekendste soorten: deze draagt grote, sappige vruchten in juni. Nog beter voor de tuin of voor in (hang)pot zijn de doordragende soorten zoals Ostara. Deze geeft iets kleinere vruchten, maar ze ruiken en smaken ongelooflijk zoet. Bovendien dragen ze doorlopend vruchten vanaf juni tot oktober! Alle soorten hebben een goede, vochthoudende en humusrijke grond nodig. Om de vruchten van aardbeien in volle grond proper te houden, kan je ze planten op zwarte folie. Dit heeft als bijkomend voordeel dat door de aangetrokken zonnewarmte de vruchten sneller zullen rijpen. Stro tussen de planten leggen kan ook. Vermeerderen kan door afleggers uit te planten na de zomer. In pot gekweekte planten kunnen ook in het voorjaar geplant worden. Een buitenbeentje is de bosaardbei Fragaria vesca Alexandria. Dit is niet alleen een goede bodembedekker in de border, maar de planten geven bovendien heel de zomer door zoete, erg aromatische aardbeitjes.

Amerikaanse blauwbes (Vaccinium corymbosum) is de laatste jaren –terecht- sterk aan populariteit aan het winnen. Deze op bosbes gelijkende vruchten zijn makkelijk zelf te kweken, bijzonder smaakvol en zitten vol vitamines en anti-oxidanten. Heerlijk om vers van de struik te eten of om te gebruiken in de keuken. Dit mooie struikje met prachtige herfstverkleuring doet het ook goed op een half beschaduwde plaats, en is een van de weinige bessenstruiken die geen kalk verdraagt. Plant hem op een ietwat vochtige plaats in zure grond (turf of heidegrond toevoegen), dan kan je er tientallen jaren van genieten.

Ook de kiwibes (Actinidia arguta) wordt steeds populairder. Deze smakelijke, haarloze mini-kiwi’s kunnen gewoon met schil gegeten worden, en zitten tjokvol vitamine C en zogenaamde polyfenolen. Dit zijn stoffen die vrije radicalen in het lichaam helpen afbreken, en dusdanig een preventieve werking tegen kanker hebben. Kiwibessen zijn er in verschillende soorten, de meeste zijn tweehuizig en hebben dus een (mannelijke) bestuiver nodig. Net als de gewone kiwi is het een slingerplant die je best aan een zonnige muur of tegen een draad of hekwerk kan laten groeien.

Aalbes (Ribes rubrum / nigrum), hier in de streek meestal trosbes genoemd, is een makkelijk te houden struik die in elke tuin geplant kan worden. De vruchten zijn lekker om zo te eten, maar lenen zich ook erg goed tot het maken van sap of confituur. Zowel de rode, witte als zwarte variant kan je makkelijk zelf kweken, maar let wel op, sommige soorten zijn witziektegevoelig. Rovada is een goeie ziektevrije soort die grote, glanzende rode bessen in lange trossen geeft. Bij de witte soorten zijn Witte Parel en Witte Hollander aanraders. De zwarte variant heeft een uitgesproken cassissmaak, en bevat erg veel vitamine C. Laat ze lang genoeg aan de struik rijpen, dan zijn een stuk zoeter! Trosbesstruiken kan je als solitairstruik aanplanten, of als haag, opgebonden aan een draad.

Kruisbes of stekelbes (Ribes uva-crispa) is een klassieker. Deze stekelige plant is verkrijgbaar met gele, rode of groene bessen. De meeste oude soorten hebben vaak last van witziekte, de zogenaamde Hinnonmäki-cultivars zijn hiertegen resistent.

Wat minder bekend is de jostabes (Ribes nigrum X uva-crispa). Deze smakelijke bes is ontstaan als een kruising tussen de zwarte bes en de stekelbes. Het resultaat is een donkere, wat grotere bes met een lichte cassissmaak. Een stuk zoeter dan de zwarte bes, maar het vitamine C gehalte ervan is even hoog. De plant stelt weinig eisen en is witziekteresistent.

Nog een plant die in geen enkele tuin zou mogen ontbreken is de framboos (Rubus idaeus). Doordat de zachte vruchten niet lang bewaren, zijn ze het lekkerste als je ze vers van de struik kan eten. Zomerframbozen geven een massa vruchten vanaf eind juni, maar houden het na enkele weken al voor bekeken. De variëteit ‘Autumn Bliss’, de herfstframboos, is een van de beste doordragende rassen. Deze begint iets later, maar geeft heerlijke frambozen tot ver in de herfst! Gele frambozen zijn even lekker, maar door hun minder opvallende kleur blijven de vogels er iets beter af. ‘Fallgold’ is de beste gele doordragende soort.

Braambessen (Rubus fruticosus) kan je vinden in het wild, maar er zijn ook verschillende cultivars voor in de tuin. Vooral de doornloze variëteiten zoals Thornless Evergreen zijn erg handig! Net zoals de framboos kan je deze best leiden aan een draad of tegen een muur.

Redelijk nieuw zijn de zogenaamde Braamboos-soorten als Loganberry en Tayberry. Deze zijn ontstaan uit kruisingen tussen braambes en framboos, en deze houden dan ook het midden tussen de twee. De langwerpige vruchten zelf zijn ongeveer dubbel zo groot als een framboos, de smaak is fris zuur. Niet te snel plukken is de boodschap, hoe langer ze kunnen rijper, hoe zoeter ze zijn. Net zoals framboos en braambes bind je deze planten best op aan een draad.

Japanse wijnbes (Rubus phoenicolasius) lijkt wat op de framboos, maar de lekkere, helderrode vruchten zijn iets kleiner en smelten in je mond! De lange, met zachte stekels bezaaide takken kan je ook best opbinden. De struik is weinig veeleisend, en doet het zelfs goed in de schaduw. Heerlijk om zo te eten, en prachtig als versiering in je dessert.

Het aanbod aan fruitsoorten dat je probleemloos in eigen tuin kan kweken is nog veel ruimer. Enkele goed gekozen fruitstruiken staan garant voor maandenlang non-stop vruchtplezier uit eigen tuin. Door de steeds verbeterde soorten is bespuiten met pesticiden nagenoeg overbodig geworden, en is het fruit dat u zelf kweekt dus niet enkel heerlijk vers, maar ook nog eens extra gezond. Let wel op, er zijn steeds kapers op de kust! Vogels zijn minstens even gek op de kleurrijke vruchten, tijdig afdekken met een net is dus de boodschap!

Meer weten: lees het artikel "Tips voor een zomer lang fruit uit eigen tuin" of kom langs op ons plantencentrum!

Dries De Pauw

Tuinplantencentrum De Pauw

Wintam-Bornem