Klimaatverandering in jouw tuin: ondergaan of tegengaan?
Bezorgd om het klimaat? Terecht. Dat de zomers steeds warmer worden kan niemand meer ontkennen, behalve als je Trump heet. Meer beplanting en minder bestrating zijn hét antwoord op de klimaatopwarming. Elke boom of plant zuivert de lucht door CO2 op te nemen en fijn stof te filteren. Helaas is niet elke plant even hitte- en droogtebestendig. Naast enkele specifieke plantadviezen, geven we je een handvol tips om de natuur een handje te helpen én om de hitte uit de tuin te houden. Zo maak je je tuin weerbaar tegen het klimaat.
Enkele cijfers
Uit recent cijfermateriaal van het Instituut voor Landbouw- en Visserij Onderzoek (ILVO) en de KU Leuven blijkt dat privétuinen ongeveer 8% van de totale grondoppervlakte in Vlaanderen beslaan. Dat komt aardig dicht in de buurt van de 11% die het totale bosbestand in onze provincies inneemt. Volgens onderzoekster Valerie Dewaelheyns hebben Vlamingen dus dé sleutel in handen om de luchtkwaliteit in volgebouwd Vlaanderen te verbeteren en dat hoeft niet eens te veel moeite te kosten.
Klimaatbestendig tuinontwerp & -aanleg
Moet je nog beginnen met je tuin aan te leggen, vermijd dan al te veel klinkers en stenen. Met meer groen warmt je tuin en terras immers minder snel op. Beperk je niet tot gazon, maar voorzie meerdere plantensoorten, klein en groot, in je tuin. Leg je tuin zo aan, dat bij regen het water naar je planten of gazon stroomt. Op een terras kan je met bloempotten van verschillende grootte werken die een verkoelend effect hebben.
Zorg sowieso voor een gezonde bodemstructuur. Goed bodemleven houdt planten stressvrij, zodat ze meer verschillende weersomstandigheden kunnen verdragen. Bodemverbeteraar en/of compost toevoegen is een must. Droge aspergegrond, zoals in de regio Klein-Brabant in de buurt van de N16 Mechelen-Sint-Niklaas, raden we aan met wat bentoniet te verzwaren. Bentoniet is een natuurlijk kleiproduct dat ervoor zorgt dat de bodem veel meer water kan opslaan, waardoor droge periodes makkelijker worden overbrugd.
Klimaatbomen
Meer bomen in de tuin zijn een antwoord op de effecten van klimaatverandering. Op de website www.groenvanbijons.be vind je een lijst met een 70-tal ‘klimaatbomen’. Dat zijn bomen die zowel overvloedige regen als droogte aankunnen, relatief veel luchtvervuiling opnemen én verkoelend werken in jouw tuin. Door hun schaduw, maar vooral door verdamping zorgen bomen voor de gewenste verkoeling. Een grote boom zou overeenkomen met zowaar 10 airco’s!
Enkele voorbeelden van klimaatbomen die wij aanraden zijn:
- Amelanchier (krentenboom) - foto 1
- Sierappelbomen zoals Malus ‘Red sentinel’ - foto 2
- Acer rubrum (rode Esdoorn) - foto 3
- Ginkgo Biloba (Japanse notenboom) - foto 4
- Acer Campestre (veldesdoorn) - foto 5
- Pyrus Chanticleer (Chinese perenboom) - foto 6
1 
2
3 
4
5 
6
Een boom als parasol
Wil je echt het effect van een parasol als bescherming tegen de zon, plaats dan een dakboom. Een dakmoerbei van een jaar of 3 bijvoorbeeld heeft een spanwijdte van zo’n slordige 5 meter! Daar kan geen enkele ‘kunst’parasol tegenop. Op een zonnige dag is het onder een boom gemakkelijk enkele graden koeler dan onder een parasol. Dat komt door de energie die ze verbruiken tijdens het laten verdampen van vocht via hun bladeren.
Een dakboom past in zowat elke tuin. In een stadstuin kan hij inkijk van bovenaf beperken, terwijl hij in een moderne tuin met zijn strakke vorm dienst kan doen als structuurelement.
Kleinere klimaatbestendige planten
Heb je een kleinere tuin waar geen boom in past? Dan kan je kiezen voor smalle zuilbomen zoals de Carpinus betulus Lucas of een Liquidambar slender silhouet (foto). Ze nemen amper 1 m2 plaats in en zijn schitterende eye-catchers.
Bij de gewone aanplantingen van zuidgerichte tuinen raden we de laatste jaren meer en meer droogtebestendige planten aan. Lavendel, Alliums (foto 1), gaura, siergrassen (foto 2), goudaardbei en tuingeraniums zijn goede opties. Ook bij de eenjarigen past het assortiment zich aan de warmere weersomstandigheden aan: Portulaca en nieuwe soorten Petunia die speciaal gekweekt worden om extremer weer aan te kunnen.
Vergeet niet dat ook een huisgevel op de zuidkant veel warmte opslaat en zo de binnentemperatuur doet stijgen. Klimplanten zoals Clematis of Toscaanse jasmijn zorgen voor bloemenpracht in de zomer én voor een frissere muur. Zo wordt het binnen minder snel warm en is het aangenamer vertoeven op een tuinstoel voor een koelere muur.
3 klimaatvriendelijke tips om af te sluiten
Kom zeker eens bij ons langs voor persoonlijk advies hoe we jouw tuin klimaatbestendiger kunnen maken!